Niedobór estrogenu to poważny problem zdrowotny, który dotyka wiele kobiet. Choć objawy mogą być różne, zawsze wskazują na zaburzenie gospodarki hormonalnej w organizmie. Warto je znać, aby w porę zareagować.
Jakie są objawy niedoboru estrogenu?
Do typowych objawów niedoboru estrogenu należą:
- Zaburzenia cyklu miesiączkowego - nieregularne i skąpe krwawienia, długie przerwy między cyklami
- Problemy z zajściem w ciążę i utrzymaniem ciąży
- Wczesne wygasanie funkcji jajników i menopauza
- Uderzenia gorąca, nocne poty
- Problemy ze snem, bezsenność, rozdrażnienie
- Osłabienie popędu seksualnego
- Suchość pochwy
- Częste infekcje układu moczowego
- Problemy z koncentracją i pamięcią
- Przygnębienie, stany lękowe, napady płaczu
- Zmęczenie, osłabienie, spadek energii życiowej
- Bóle i zawroty głowy
- Bolesność piersi, tkliwość brodawek
- Suchość skóry, utrata elastyczności, pojawienie się zmarszczek
Nie wszystkie wymienione objawy muszą występować u każdej kobiety. Często pojawia się tylko część z nich. Jednak im więcej symptomów, tym bardziej prawdopodobne, że mamy do czynienia z niedoborem estrogenu.
Kiedy poziom estrogenu jest za niski?
Prawidłowe stężenie estrogenu u zdrowej kobiety wynosi około 25-400 pg/ml w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego oraz 50-600 pg/ml w drugiej połowie cyklu, w okresie owulacji. O niedoborze estrogenu mówimy, gdy wartości te są niższe.
Najczęstsze przyczyny niskiego poziomu estrogenu to:
- Menopauza - fizjologiczne obniżanie się poziomu estrogenu związane z wygasaniem funkcji jajników
- Przedwczesne wygasanie czynności jajników
- Usunięcie jajników (owariektomia)
- Nadmierny stres
- Choroby tarczycy, choroby autoimmunologiczne
- Anoreksja, niedożywienie, niska masa ciała
- Przyjmowanie niektórych leków (np. na padaczkę)
Dlatego tak ważne jest, aby w razie pojawienia się symptomów niedoboru estrogenu zbadać jego poziom we krwi i ustalić przyczynę problemu.
Niski estrogen a problemy z płodnością
Estrogen odgrywa kluczową rolę w prawidłowym przebiegu cyklu miesiączkowego i owulacji. Jego niedobór może utrudniać zajście w ciążę. Jest on wtedy częstą przyczyną niepłodności i zaburzeń płodności.
Niski poziom estrogenu prowadzi do:
- zaburzeń owulacji - brak jajeczkowania lub nieregularne jajeczkowanie
- nieprawidłowej budowy endometrium - śluzówki macicy, która powinna pogrubieć się przed owulacją
- zwiększonego stężenia hormonów płciowych męskich np. testosteronu, które dodatkowo zaburzają cykl
- obniżenia jakości komórek jajowych
W efekcie szansa na zajście w ciążę jest znacznie mniejsza. Dlatego kobiety z problemami z zajściem w ciążę powinny zbadać poziom estrogenu. Czasem już sama suplementacja tego hormonu może pomóc w poczęciu dziecka.
Czy niedobór estrogenu powoduje depresję?
Tak, niskie stężenie estrogenu może wywoływać objawy depresji lub zaostrzać jej przebieg. Kobiety są szczególnie narażone na depresję w okresach gwałtownych zmian poziomu estrogenu, np. po porodzie, w okresie menopauzy.
Dzieje się tak, ponieważ estrogen wpływa na gospodarkę serotoniną w mózgu - neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m.in. za nastrój i emocje. Jego niedobór obniża nastrój, wywołuje stany lękowe, napady płaczu, bezsenność.
U kobiet z depresją warto zbadać poziom estrogenu. Czasami hormonalna terapia zastępcza z эстрогеном może złagodzić objawy depresji.
Niedobór estrogenu - zaburzenia snu i rozdrażnienie
Niski poziom estrogenu często objawia się problemami ze snem takimi jak:
- trudności w zasypianiu, częste wybudzanie się w nocy
- płytki, niespokojny sen
- nadmierna senność w ciągu dnia
Te zaburzenia snu prowadzą z kolei do chronicznego zmęczenia, rozdrażnienia i problemów z koncentracją.
Dzieje się tak, ponieważ estrogen bierze udział w regulacji cyklu dobowego organizmu. Jego spadek zaburza pracę tzw. zegara biologicznego. A to przekłada się na problemy ze snem, nawet jeśli ich bezpośrednią przyczyną nie jest niedobór estrogenu.
Sucha skóra i pojawienie się zmarszczek przy niskim estrogenie
Estrogen wpływa na wytwarzanie kolagenu i elastyny, które odpowiadają za jędrność i elastyczność skóry. Jego niedobór prowadzi więc do przyspieszonego starzenia się skóry.
Objawami są:
- pojawienie się i pogłębienie zmarszczek mimicznych i zmarszczek wokół oczu
- utrata elastyczności i jędrności skóry
- sucha, szorstka skóra
- ścieńczenie skóry
Dlatego kobiety po menopauzie, u których drastycznie spada poziom estrogenu, tak szybko nabierają oznak starzenia się skóry. Ich skóra staje się cieńsza, sucha i pofałdowana.
Niedobór estrogenu a uderzenia gorąca i nocne poty
Uderzenia gorąca i nocne poty to jedne z najbardziej uciążliwych objawów niedoboru estrogenu. Występują najczęściej u kobiet w okresie menopauzy, ale mogą pojawić się też przy innych stanach obniżonego estrogenu.
Ich przyczyną są zaburzenia termoregulacji. Nagły spadek estrogenu zakłóca pracę ośrodków temperatury w podwzgórzu. W efekcie dochodzi do gwałtownego rozszerzenia naczyń krwionośnych i uczucia gorąca w całym ciele lub jego części.
Uderzeniom gorąca często towarzyszą obfite nocne poty, które dodatkowo obniżają komfort życia. Hormonalna terapia zastępcza z estrogenem może złagodzić te objawy.
Jakie badania wykonać przy niskim poziomie estrogenu?
Aby potwierdzić niedobór estrogenu, należy wykonać badania krwi:
- Hormon estradiol - określa stężenie estrogenów we krwi
- Hormon FSH - wysoki poziom wskazuje na zmniejszoną rezerwę jajnikową
- AMH - wyznacznik rezerwy jajnikowej
- Prolaktyna - podwyższony poziom świadczy o zaburzeniach hormonalnych
- Testosteron - jego wysoki poziom może tłumić estrogeny
Badanie poziomu tych hormonów pozwoli ustalić przyczynę niedoboru estrogenu i dobrać optymalne leczenie. Najczęściej stosowaną terapią jest suplementacja estrogenów, która uzupełnia ich niedobór i łagodzi niepokojące objawy.
Podsumowanie
Niedobór estrogenu to poważny problem hormonalny dotykający wiele kobiet. Objawia się szeroką gamą dolegliwości - od zaburzeń cyklu, przez problemy skórne, aż po objawy depresji. Niski poziom estrogenu utrudnia też zajście w ciążę.
Aby potwierdzić niedobór i ustalić jego przyczynę, należy wykonać badania krwi. Najczęstszą formą leczenia jest suplementacja estrogenów, która uzupełnia ich niedobór i łagodzi objawy.
Najczęstsze pytania
Jakie badania hormonalne wykonać przy niedoborze estrogenu?
Podstawowe badania to poziom estradiolu, FSH, AMH, prolaktyny i testosteronu. Pozwalają ocenić gospodarkę estrogenową i wykryć ewentualne zaburzenia.
Jak uzupełnić niedobór estrogenu?
Stosuje się suplementację estrogenami w postaci tabletek, plastrów, żeli, a także złożoną terapię hormonalną łączącą estrogeny z progestagenami.
Jakie badania estrogenu wykonać przed ciążą?
Kobiety z problemami z zajściem w ciążę powinny zbadać poziom estradiolu, FSH, AMH, prolaktyny i testosteronu. Pozwoli to ocenić rezerwę jajnikową.
Czy niski estrogen jest niebezpieczny?
Tak, prowadzi do wielu poważnych zaburzeń zdrowotnych i pogarsza jakość życia. Długotrwały niedobór estrogenu zwiększa ryzyko chorób układu krążenia, osteoporozy, chorób neurodegeneracyjnych i nowotworów.
Jakie są naturalne źródła estrogenu?
Estrogeny znajdują się m.in. w produktach sojowych, nasionach lnu, owocach cytrusowych, warzywach krzyżowych, roślinach strączkowych i pełnoziarnistych produktach zbożowych.
Tagi
Udostępnij artykuł
