Dieta makrobiotyczna to coraz popularniejszy sposób odżywiania, który zyskuje wielu zwolenników. Jest to dieta roślinna, bazująca głównie na zbożach, warzywach, roślinach strączkowych i owocach morza. Czym dokładnie jest dieta makrobiotyczna i jakie są jej zasady? Przyjrzyjmy się bliżej.
Czym jest dieta makrobiotyczna?
Dieta makrobiotyczna wywodzi się z filozofii zen buddyzmu. Została stworzona w Japonii na początku XX wieku przez George'a Ohsawę. Jej głównym założeniem jest spożywanie produktów jak najbardziej zbliżonych do ich naturalnej, pierwotnej postaci. Dlatego w diecie tej unika się wysoko przetworzonej żywności, konserwantów i sztucznych dodatków.
Makrobiotyka opiera się na spożywaniu pokarmów o właściwościach jin (chłodzących, rozluźniających) oraz jang (rozgrzewających, pobudzających). Zgodnie z tą filozofią, aby organizm dobrze funkcjonował, musi panować w nim równowaga jin i jang. Dlatego w diecie makrobiotycznej spożywa się zarówno produkty o właściwościach jin, jak i jang.
Jakie są zasady diety makrobiotycznej?
Podstawowymi zasadami diety makrobiotycznej są:
- Spożywanie produktów jak najmniej przetworzonych, w naturalnej postaci
- Unikanie konserwantów, barwników i innych dodatków
- Umiarkowane spożycie soli
- Picie głównie wody
- Jedzenie głównie w godzinach 6-14
- Spożywanie posiłków w spokoju i z umiarem
- Żucie każdego kęsa dokładnie, około 50 razy
Ponadto ważna jest równowaga pokarmów jin i jang. Produkty jin to na przykład warzywa, owoce morza, algorytmy. Produkty jang to między innymi mięso, jaja, cebula, czosnek.
Jakie produkty spożywa się w diecie makrobiotycznej?
Podstawą diety makrobiotycznej są:
- Zboża - ryż brązowy, kasza gryczana, jęczmienna, proso
- Warzywa - wszystkie warzywa, zwłaszcza kapusta, buraki, marchew, cebula
- Rośliny strączkowe - soja, ciecierzyca, fasola, soczewica
- Algi - hijiki, wakame, nori
- Owoce morza - ryby, owoce morza
W mniejszych ilościach spożywa się orzechy, nasiona, owoce, oleje roślinne. Mięso i jaja pojawiają się sporadycznie jako dodatek.
Jakie są zalety diety makrobiotycznej?

Do zalet diety makrobiotycznej należą:
- Dostarczanie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych
- Obniżenie poziomu cholesterolu i ciśnienia krwi
- Zmniejszenie ryzyka chorób serca i cukrzycy
- Poprawa metabolizmu i trawienia
- Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu
- Wsparcie odporności
- Większa energia i lepsze samopoczucie
Jakie są wady diety makrobiotycznej?
Do potencjalnych zagrożeń diety makrobiotycznej należą:
- Ryzyko niedoboru witaminy B12, witaminy D, wapnia, żelaza
- Monotonna dieta, mała różnorodność produktów
- Możliwy niedobór białka przy zbyt małej ilości produktów sojowych i roślin strączkowych
Dlatego osoby na diecie makrobiotycznej powinny zwracać uwagę na uzupełnianie ewentualnych niedoborów witamin i składników mineralnych.
Dla kogo odpowiednia jest dieta makrobiotyczna?
Dieta makrobiotyczna może być odpowiednia dla osób, które:
- Chcą schudnąć i poprawić metabolizm
- Mają problemy trawienne
- Chcą w naturalny sposób obniżyć cholesterol i ciśnienie krwi
- Chcą wzmocnić odporność organizmu
- Interesują się zdrowym odżywianiem i filozofią Wschodu
Ze względu na ryzyko niedoborów, dieta makrobiotyczna nie jest zalecana dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących.
Jak zacząć przechodzić na dietę makrobiotyczną?
Aby bezpiecznie rozpocząć dietę makrobiotyczną, warto:
- Stopniowo ograniczać spożycie mięsa, nabiału i wysoko przetworzonej żywności
- Zwiększać udział warzyw, zbóż, roślin strączkowych i ryb w diecie
- Pić więcej wody, zielonej herbaty, unikać słodkich napojów
- Jeść powoli, dokładnie przeżuwając każdy kęs
- Zadbać o suplementację witaminą B12 i D
- Skonsultować zmiany w diecie z lekarzem lub dietetykiem
10 przepisów na dania w stylu makrobiotycznym
Oto kilka przykładowych przepisów na dania makrobiotyczne:
- Ryż brązowy z warzywami i algami hijiki
- Kasza gryczana z ciecierzycą i marchewką
- Sałatka z kapusty pekińskiej z tofu i sezamem
- Zupa miso z wodorostami wakame
- Naleśniki z cukinii z pastą z ciecierzycy
- Kotlety z fasoli z sosem pomidorowym i kaszą jaglaną
- Makaron soba z warzywami i tofu
- Pieczone bataty z pesto z natki pietruszki
- Placki z soczewicy z hummusem
- Sałatka z buraków z orzechami nerkowca
Dieta makrobiotyczna może być smaczna i zróżnicowana. Warzywa, zboża i rośliny strączkowe dają pole do popisu w kreatywnym gotowaniu.
Podsumowanie
Dieta makrobiotyczna to coraz bardziej popularny model żywienia, oparty na naturalnych, nieprzetworzonych produktach roślinnych. Dostarcza organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych i korzystnie wpływa na zdrowie. Jednocześnie wymaga uważności, by uniknąć potencjalnych niedoborów. Przy zbilansowanej diecie i stopniowym wprowadzaniu zmian makrobiotyka może być smaczną i zdrową filozofią żywieniową.